زیرساخت‌های استقرار سیاست پزشک خانواده شهری در ایران: تحلیل کیفی مستندات

دریافت: 93/8/10   پذیرش: 93/11/15 چکیده مقدمه: استقرار نظام ارجاع بر پایه پزشک خانواده، آرمان اصلی سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان نظام سلامت کشورها جهت دستیابی به اهداف آن نظام می‌باشد. آگاهی از زیرساخت‌های استقرار، تکیه‌گاه این سیاست بزرگ را فراهم می‌کند. همزمان با تصمیم به استقرار پزشک خانواده شهری در ایران، پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، روزنامه‌ها و نشریات الکترونیکی داخلی کشور به انعکاس دیدگاه‌ها و نظرات خبرگان و صاحب‌نظران مختلف در خصوص این سیاست بزرگ پرداختند. این پژوهش با هدف تحلیل محتوایی مستندات مرتبط منتشر شده در پایگاه‌های داده‌ای داخل کشور انجام گرفت. روش کـار: این پژوهش به تحلیل محتوای مستندات مرتبط با سیاست پزشک خانواده در کشور می‌پردازد. جامعه مورد مطالعه، مستندات الکترونیکی نمایه شده در پایگاه‌های اینترنتی داخل کشور می‌باشد. پایگاه‌های موردنظر به صورت هدفمند انتخاب گردید. بازه زمانی برای بررسی مستندات از مهر سال 1390 تا آذر سال 1391 (همزمان با اوج اجرای برنامه) بود. مستندات گردآوری شده (728 سند) با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل محتوایی و بر اساس چارچوب مفهومی مطالعه و با کمک نرم‌افزار MAXQDA 10 تحلیل گردید. یافته‌ها: زیرساخت‌های استقرار پزشک خانواده شهری در قالب شش موضوع اصلی "زیرساخت‌های ارتباطی "، "ذی‌نفعان و نقش‌آفرینان سیاست"، "زیرساخت‌های ساختاری"، "زیرساخت‌های فنی و منابع موردنیاز"، "زیرساخت‌های قانونی و حقوقی" و "زیرساخت‌های تولیتی و حاکمیتی" و 28 موضوع فرعی قابل توضیح هستند. نتیجه‌گیری: استقرار سیاست پزشک خانواده شهری در کشور مستلزم توجه به اصول استقرار این سیاست و فراهم نمودن زیرساخت‌های مناسب استقرار می‌باشد. تولیت واحد در نظام سلامت، تأمین اعتبارات مکفی، مشارکت و تعامل تمامی ذی‌نفعان جهت استقرار دقیق، به موقع، صحیح و پرهیز از تضاد قدرت، تعیین تعرفه‌های منطقی و تحت پوشش قراردادن همه مردم از مهم‌ترین عوامل قابل توجه در جهت استقرار این سیاست ملی می‌باشد.